{
    "title": "Don Yağı",
    "image": "https://www.yag.gen.tr/images/don-yagi.jpg",
    "date": "19.01.2024 21:43:18",
    "author": "perihan çolak",
    "article": [
        {
            "article": "<div><b>Don Yağı,</b> hayvanlarda genellikle işkembe ve böbreğin etrafında oluşan bir yağdır. Çok eskilerden beridir insan sağlığında kullanılan bu yağ, günümüz de hem insan sağlığı hem de sanayiler de kullanılmaktadır. Uygarlıklar döneminde, ısınma ve aydınlanmak için yakıt olarak kullanılan don yağı, aynı zamanda gıda olarak da kullanılmıştır. Günümüzde sanayilerde hem yağ hem de yağ asidi bileşenleri olarak kullanılan don yağı, plastiklerde, sabunlarda, kauçukta, reçinelerde, yüzey aktif maddelerde, yağlayıcılarda, tekstil ve kozmetik alanlarında kullanılır. Bunun yanı sıra, uzun bir zamandan beridir don yağındaki yağ asitlerinden, sayısız şekilde oleo kimyasallar, yağ alkolleri ve metil ester türevleri elde edilmektedir. Don yağından elde edilen metil esterlerinden son zamanlarda biyodizel elde etmek amacı ile araştırmalar yapılmaktadır. Elde edilecek olan biyodizelin, çevre korunması açısından petrolden elde edilen dizele göre daha çok tercih edilecek bir yakıt seçeneği olacağı söylenmektedir.</div><div><br></div><div>Don yağı sabun maddesinde kullanıldığı zaman uzun bir geçiş süreci olmaktadır. Ekonomik olmayan don yağı, kendisine özgü olan kimyasal yapısından dolayı, sığırlardan alınan don yağı, tuvalet sabunlarının temel bileşeni olarak kullanılır. Ayrıca, bazı tıraş kremlerinde, rujlar ve şampuanlarda da hala kullanılmaktadır. Don yağından yapılan sabunu ilk Romalılar keşfedip kullanmıştır. Temizleyici etkisi görülen don yağı, oradan günümüze kadar gelmiştir. Don yağının her ülkede sabun üretiminde yaygın olarak kullanımı yanında ayrıca hayvan yemi olarak da kullanılmaktadır. İçerdiği enerji yoğunluğu ve yüksek gıda maddeleri nedeni ile hayvan türlerinin beslenmesinde özellikle kullanılmaktadır. Bir diğer kullanım alanı ise bazı tarım ilaçlarında taşıyıcı olarak, petrokimyasal maddelerin yerine geçmesi ve tarım ilaçlarında ıslatıcı, emülgatör ve dağıtıcı olarak kullanılmasıdır. Biyolojik olarak ayrışabilen hayvansal yağlar çevre için olumsuz etkiler oluşturmazlar.</div><div><br></div><div><b>İnsan gıdası olarak da kullanılan don yağı, dünya ülkelerinde insan gıdası olarak tüketimi gittikçe azalmaktadır</b></div><div><br></div><div>Ağırlıklı olarak içermiş olduğu doymuş yağların kalp rahatsızlıklarına sebep olduğu söylendiği için don yağının sağlık için tüketimi azalmıştır. Bilimsel olarak zararları kanıtlanmamış, sadece söylenti olarak yayılan bu bilgi, geçmişte don yağının sıklıkla kullanılmasına rağmen yan etkiler oluşturmadığına bakılır ise öne atılan bu düşünceler pek de doğru değil gibi görünmektedir. Ülkemizde hala kullanılan don yağı, özellikle yemeklere bir miktar eklenerek tüketilmektedir. Sığır, keçi ve koyun gibi hayvanların işkembe ve böbrek üzerinde oluşan iç yağı ve koyun hayvanının kuyruğunda bulunan kuyruk yağının karışımı ile elde edilir. Özellikle kırsal kesimlerde don yağı hala sıklıkla kullanılmaya devam edilmektedir.</div><div><br></div><div>Hayvanlardan alınan iç yağı ve kuyruk yağı, küçük küçük doğranıp ya da kıymaya verildikten sonra bir teflon tencerenin içerisine konulur, yağın tavanın altına yapışmasını önlemek için çok az bir miktar su ve bir miktar tuz eklenerek ocağın üzerine verilir, o yağlar tamamen eriyip sıvı yağ içerisinden tamamen çıkana kadar pişirilir. Pişirilen don yağı açık sarı renkli sıvı yağını tamamen çıkarıp, içerisinde kalan et parçaları iyice kızarıp kuruduktan sonra ocak kapatılıp, eritilen don yağı kevgirden geçirilerek bir kaba aktarılır ve soğuması için bir tarafa bırakılır. İyice soğuyan yağ beyaz kalıp şeklini alır. Hazır olan don yağı yemeklere bir miktar katılarak tüketilebilir. Sadece iç yağından yapılan don yağının kıvamı sert olur. Sade kuyruk yağından yapılan don yağı ise çok yumuşak olur. İkisinin karışımından yapılan don yağı ne çok sert ne de çok yumuşak olur, orta bir kıvam alır.</div>"
        }
    ]
}