Kimyasal olarak baktığımız zaman sıvı yağlardan biraz farklı oldukları gözlemlenmektedir. Göze çarpan ilk şey ise; doğal yağ olmayışlarıdır. Tamamen sentetik yapıda ve yapay yağlardır. Trans yağların elde ediliş şekline baktığımızda, sıvı yağların ana madde olarak bulunduğu ancak bu sıvı yağlara ek olarak bir de hidrojen kullanıldığını görmekteyiz. Trans yağlar; sıvı bitki yağlarının hidrojen ile ısıtılması sonucu oluşan yağlardır. Kimyasal tanım yaparsak; sıvı yağların çoklu bağlarının hidrojenle doyurularak katı hale getirilmesidir. Doğada bulunmayan bu sentetik yağ asitlerini maalesef vücudumuz tanıyamaz.

Elbette yapay olarak oluşturulan trans yağlar dışında bir de doğal trans yağ asitleri bulunur. Bazı geviş getiren hayvanların işkembelerinde, süt ve etlerinde az da olsa trans yağ asidi bulunmaktadır. Fakat bu trans yağ asitleri sentetik trans yağla karıştırılmamalıdır. Bunlar tamamen doğal olarak oluşur ve zararları yoktur.

Araştırmalarda zararsız gibi görünen bu yağların oldukça tehlikeli sonuçlar oluşturduğunu görürüz. Birçok dünya ülkesi besinlerde trans yağ kullanımını azaltmaya ve kısmen kaldırmaya gitmiştir. İnsan hayatı için gerekli olmayan bu yağlar özellikle erken ölümlerde önemli bir etken olarak görülmektedir. Bilinen en büyük zararlarından biri kolesterol olarak bilinen LDL kolesterolünü arttırması ve iyi kolesterol olarak bilinen HDL kolesterolünü azaltmasıdır. İnsan vücudunun üretemediği bu yağ, besinler ile vücudumuza girmektedir.

Yapılan araştırmalar göstermiştir ki trans yağ seviyesi yüksek olanların kalp krizi geçirme olasılığı diğer insanlara göre 3 kat daha fazladır. Hidrojen yapısının değiştirilmesinin hiçbir faydasının olmadığı gözlemlenmiştir. Küçük boyutta bir yağ olduğu için damara hızlı bir şekilde yapışır. Bu da kolesterolün hızla artması demektir. Kanser ve obezite de bilinen zararlarındandır. Buna ilaveten bir de kas kaybını eklersek, neden köşe bucak bu yağdan ve bileşiminin bulunduğu besinlerden kaçmamız gerektiğini daha iyi anlayabilmekteyiz.

Zararları ve etkileri bilindiği halde besin maddelerinde neden trans yağlardan vazgeçilemiyor? Elbette bundaki en büyük etken; maliyetin daha düşük olmasıdır. Birçok gıda firması bu yağın kullanımını daha kolay ve ucuz bulmaktadır. Özellikle de lezzet vermesi için lokanta, kafe, pastane, otel gibi yerlerde çoğunlukla tercih edilmektedir. Kızartma yağlarında da sıklıkla tercih edilir.

Tüm gıdalar yağ içerir ve bu yağlar büyüme, gelişme için de son derece gereklidir. Vücut enerji kaynağı olan yağı, iyi ve kötü yağ olarak ayırt etmek gereklidir. Örneğin; zeytinyağı, soya yağı, mısırözü yağı, ayçiçeği yağı, kanola yağı birçok olumsuz etkiye sebep vermeden sağlığın devamlılığını sağlayabilmektedir. Sığır eti, süt, peynir gibi hayvansal besinlerde de trans yağ mevcuttur ve doğal olduğundan birçok faydası da vardır.

Hazır paketlenmiş ürünlerde, pastane ürünlerinde ve lokanta yemeklerinde fazla miktarda trans yağ olmamasına dikkat etmeliyiz. Etiket bilgisi bulunan ürünlerde "hidrojenize yağ", "hidrojene nebati yağ" ve "hidrojene bitkisel yağ" gibi trans yağ kullandığını belirten ibarelere dikkat edilmelidir.

Lokantalarda özellikle kızartmalar yerine ızgara ve haşlamalar tercih edilebilir. Pastane ürünlerinden ziyade sütlü tatlıları tercih etmek de bu tüketimi azaltabilmektedir ve evde yapılan pasta ürünleriyle zarar en aza indirilebilmektedir.

1 Yorum Yapılmış "Trans Yağ Asitleri"